Kącik wyciszenia
Hałas oraz zbyt duża ilość różnych bodźców senso-rycznych w jednym miejscu, to aktualnie jedno z naj-większych wyzwań z jakim mierzą się współcześni ucz-niowie. Niesprzyjająca akustyka sal lekcyjnych, szkol-nych korytarzy oraz sal gimnastycznych, zbyt mała ilość ruchu i niesprzyjające układowi nerwowemu spo-soby nauczania, zbyt duża ilość uczniów w klasach, to tylko niektóre z przyczyn tego stanu rzeczy. W jaki sposób możemy pomóc dzieciom, które bardzo szybko się przeciążają bodźcami sensorycznymi? Poniżej znajdą Państwo odpowiedź na to pytanie.
Szybkie odcięcie od bodźców
Podstawową techniką pozwalającą na szybką reakcję w przypadku rozpoznania u dziecka objawów przeciążenia sensorycznego jest odcięcie go od nadmiaru bodźców.
Najlepiej w tym celu sprawdzi się usunięcie źródła bodź-ców, zmiana pomieszczenia lub miejsca pobytu, a gdy jest to niemożliwe do wykonania – odpoczynek dziecka w tzw. kąciku wyciszenia.
Czym jest kącik wyciszenia?
To może być namiot, rozkładany domek, parawan, hamak, tunel czy nawet baza stworzona z krzeseł, stołu, koca lub kartonu. Bezpieczna strefa z miękkimi poduchami, w której
panuje cisza i półmrok, a dziecko czuje się w niej kom-fortowo. Za kącik wyciszenia można uznać też po prostu wyznaczone miejsce, w którym dziecko znajdzie różne po-moce, przybory i zabawki, które pomogą mu odstresować się, wyregulować napięcie i odpocząć. Jeśli nie dysponujemy zbyt dużą przestrzenią możemy, stworzyć ustronne miejsce ze specjalnym pudełkiem, tacą lub workiem wyciszenia.
Jak to działa?
Szybkie ograniczenie dopływu bodźców ułatwia wyregulowanie wrażliwego oraz przeciążonego układu nerwowego i powrót do równowagi. Dodatkowo ciasne, przyciemnione miejsce może przywołać w dziecku najbardziej pierwotne, podświadome wspomnienia i przyjemne skojarzenia z matczynym łonem. W kąciku powinny znajdować się poduchy, pluszaki, cięższe zabawki, gniotki i inne bezpieczne gadżety pomocne w wyciszeniu. Dziecko powinno mieć tu szybki i łatwy dostęp do akcesoriów, które pomogą mu w regulacji. Każde dziecko wykorzystuje inne strategie w trudnych momentach, dlatego ważne by zaplanować to miejsce razem, wykorzystując pomysły dzieci na to co mogłoby się znaleźć w takim kąciku.
KILKA PODPOWIEDZI
- Jako kącik wyciszenia w placówce można wykorzystać wnętrze otwartej szafy narożnej (jest do kupienia w sklepie do wyposażenia zarówno przedszkoli jak i szkół). Można też tak zaaranżować ustawienie mebli, żeby powstało miejsce wyciszenia.
- Nie należy mylić kącika wyciszenia z jakakolwiek formą kary czy sankcji. Kącik powinien być miłym i bezpiecznym miejscem odpoczynku i regulacji.
- W kąciku w placówce (szkoła lub przedszkole), preferowane są poduchy, ciężka kołdra lub koc, bezpieczne gniotki, squishy oraz kąciki z wykorzystaniem tzw. mobilnych stref ciszy.
CO MOŻE BYĆ PODSTAWĄ WYKONANIA KĄCIKA?
- Baza, namiot, tipi, forteca z poduch, kocy i krzeseł, domek tekturowy
- Materac, stolik, baldachim, parawan
- Hamak, bujany fotel, łóżko
- Miękkie poduchy, worki sakko
- Mobilne strefy ciszy – czyli przenośne namioty z grubego filcu (które można własnoręcznie uszyć.
JAKIE MATERIAŁY MOGĄ ZNALEŹĆ SIĘ W KĄCIKU?
- Kocyk zwykły, kocyk obciążeniowy
- Gniotki, squishy i piłki do ściskania
- Gniotki DIY – z mąki, ziaren lub gniotki wodne
- Elastyczna guma, lycra, ew. rajstopki dziecięce do rozciągania
- Piłeczki z wypustkami i masażery
- Cekinowe poduszki, zeszyty, aplikacje z koszulek
- Stetoskop – usłyszenie bicia własnego serca, wymaga skupienia i wyciszenia
- Słuchawki wygłuszające
- Ciężka zabawka, dociążona przytulanka
- Sensoryczne butelki wzrokowe z wolno przepływającymi elementami
- Klepsydra z piaskiem lub klepsydra wodna, przepływowa
- Znikopis, książeczki z lupką oraz książeczki podświetlane
- Gazety i zużyte kartki do podarcia lub gniecenia
- Pudełko z szybką + magnesy – rysowanie wzorów przy pomocy magnesów w materiale sypkim
- Labirynty – gotowe lub DIY np. z pudełka po butach; można balansować pudełkiem by kulka trafiła do celu; kierować kulką od dołu przy pomocy magnesu lub kierować lekką kulką czy pomponem poprzez dmuchanie
- Woreczek żelowy z drobnymi elementami do manipulowania
- Przekładanie drobnych elementów np. pomponów do pojemnika, w rytmie swojego oddechu
- Wydrapywanki, zdrapki, przeplatanki, wodne malowanki
- Kalejdoskopy i puzzle magnetyczne
Woreczki z grochem ect.
Elastyczny duszek, worek do którego wchodzi dziecko
Autorka – Aleksandra Charęzińska – Pedagożka specjalna, terapeutka integracji sensorycznej, specjalistka diagnozy i terapii peda-gogicznej, nauczycielka, trenerka i wykładowczyni akade-micka. Od 20 lat pracuje z dziećmi, rodzicami i nauczy-cielami. Doświadczenie zdobyła pracując w szkołach, pora-dniach i ośrodkach terapeutycznych.